اسلام آباد- 03 فيبروري (اي پي پي) ڀارتي هندو قوم پرست حڪومت طرفان 5 آگسٽ 2019ع تي والاريل ڄمون ڪشمير جي خصوصي حيثيت کي ختم ڪرڻ کانپوءِ ڀارت جي غير قانوني قبضي هيٺ ڄمون ڪشمير جي معيشت کي 9 ارب ڊالرن کان وڌيڪ جو نقصان ٿيو آهي جنهن سان مقامي آبادي جي زندگين تي تباهي آڻيندڙ اثر پيا آهن. ڪشمير انسٽيٽيوٽ آف انٽرنيشنل ريليشنز موجب زراعت، باغباني، سياحت ۽ دستڪاري جي صنعت سميت بنيادي شعبا بري طرح متاثر ٿيا آهن، ڪيترن ئي واپارين پنهنجي واپاري مرڪزن کي ڀارتي غير قانوني قبضي هيٺ ڄمون ۽ ڪشمير کان ٻاهر منتقل ڪري ڇڏيو آهي ۽ مقامي ماڻهن کي هن مشڪل وقت ۾ پئسو ڪمائڻ لاءِ متبادل طريقا ڳولڻا پئجي رهيا آهن. والاريل ڪشمير ۾ اقتصادي بحران بابت رپورٽ ۾ چيو ويو آهي ته والاريل ڪشمير ۾ ننڍا ڪاروبار ۽ دڪان ڀارتي حڪومت طرفان ثقافتي طور تي نوآبادياتي هئا، والاريل ڪشمير جي معيشت کي تقريبن 9 ارب ڊالر ۽ ٽن سالن جو ترقياتي نقصان ٿيو آهي. رپورٽ ۾ چيو ويو آهي ته آرٽيڪل 35 اي جو خاتمو رياست جي معيشت جي بيروزگارري جي بلند شرح، صنعتن جي خاتمي ۽ ان جي نتيجي ۾ هزارين ماڻهن جي بيروزگاري سان گڏ عالمي ٻاڙائي جو سبب بڻيو. رپورٽ موجب گذريل 75 سالن کان ڀارتي قبضي والاريل ڪشمير ۾ نه رڳو سماجي ۽ ثقافتي پاسن کي پر سياسي ۽ اقتصادي رخن کي به متاثر ڪيو آهي. والاريل ڪشمير ۾ موجوده معاشي بحران حقيقت ۾ ماضي ۾ ڀارتي حڪومت جي بي لگام ۽ بنا جواز جي قدمن جو نتيجو آهي. آرٽيڪل 370 جي خاتمي ۽ تقريبن 6 مهينن لاءِ مڪمل لاڪ ڊائون جي وڏن منفي اثرن کانپوءِ هندستاني حڪومت طرفان بجيٽ ۾ ڪٽوتي والاريل ڪشمير ۾ موجوده معاشي بحران ۾ حصو وڌو آهي. انسٽيٽيوٽ آف ڊولپمينٽ اينڊ اڪنامڪ آلٽرنيٽيوز جي هڪ مطالعي ڪاٿو لڳايو آهي ته والاريل ڪشمير کي هر سال هندستان ۾ بدامني سان 1500 ڪروڙ روپين جو نقصان ٿئي ٿو ۽ ڪشمير جو حصو تقريبن 750 ڪروڙ روپيا يا هندستان جي ڊي پي جو 0.77 سيڪڙو آهي ڇاڪاڻ ته ڪشمير رياست جي جي ڊي پي ۾ 55 سيڪڙو حصو وجهي ٿو. رياست جي مسلسل لاڪ ڊائون سبب واپار ۽ سياحت کي تمام گهڻو نقصان پهتو جڏهن ته 18 اپريل 2019ع تي ڀارتي حڪومت جي ايل او سي جي ٻي پار واپار معطلي جي حڪم والاريل ڪشمير ۾ 1700 کان وڌيڪ واپارين کي متاثر ڪيو، 2019ع کان 2022ع تائين ڄمون ڪشمير تي هندستان جي قبضي مان 7 ارب ڊالر کان وڌيڪ جو معاشي نقصان ٿيو آهي. آگسٽ 2019 ع کان وٺي هن وقت تائين 10 لک کان وڌيڪ ماڻهو پنهنجي نوڪرين تان هٿ ڌوئي ويٺا. رپورٽ موجب ڀارتي فوج طرفان بار بار ڪرفيو ۽ لاڪ ڊائون والاريل ڪشمير جي معيشت کي تباهه ڪري رهي آهي. رپورٽ ۾ وڌيڪ مطالبو ڪيو ويو آهي ته والاريل ڪشمير جي معيشت کي بهتر بڻائڻ لاءِ اقتصادي ناڪه بندي کي هٽائڻ گهرجي.
